Bomen planten is een favoriete manier om de klimaatcrisis aan te pakken, maar het aanplanten van zelfs een fractie van het gebied dat nodig is om de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen te compenseren, gaat de voedselvoorziening in gevaar brengen volgens een nieuw rapport getiteld Tightening the net: Net zero climate targets implications for land and food equity.
We zouden ten minste 1,6 miljard hectare – een gebied dat vijf keer zo groot is als India, wat overeenkomt met al het land dat nu op aarde wordt bebouwd – moeten aanplanten met bomen om tegen 2050 aan een netto nul-uitstootscenario te geraken. Ongeveer 350 miljoen hectare land – een gebied ongeveer zo groot als India – zou kunnen worden aangeplant als CO2-compensatie zonder de landbouw over de hele wereld te verstoren, maar samen zouden de plannen voor compensatie van landen en bedrijven over de hele wereld dit snel kunnen overschrijden. En in dat geval zullen de voedselprijzen snel en fors stijgen, met zelfs 80 procent.
Volgens het rapport zullen twee van de meest gebruikte compenserende maatregelen, herbebossing en de aanplant van nieuwe bossen, de voedselzekerheid in gevaar te brengen. Veel beter zijn oplossingen die gericht zijn op bosbeheer, agroforestry – de praktijk van het combineren van akkerbouw of grasland met groeiende bomen – evenals graslandbeheer en bodembeheer in akkerlanden. Hierdoor zouden mensen het land kunnen gebruiken voor voedsel terwijl die gronden koolstof vasthouden.
Uitstoot verminderen in plaats van te vertrouwen op compensaties
Danny Sriskandarajah, CEO van Oxfam GB dat het rapport publiceerde, roept bedrijven en regeringen op hun uitstoot drastisch te verminderen in plaats van te vertrouwen op compensaties. “Te veel bedrijven en regeringen verschuilen zich achter het rookgordijn van ‘net zero’-compensaties om business-as-usual-activiteiten voort te zetten. Een goed voorbeeld daarvan is dat de olie- en gassector de voortdurende winning van fossiele brandstoffen probeert te rechtvaardigen door onrealistische koolstofverwijderingsschema’s te beloven waarvoor belachelijke hoeveelheden land nodig zijn.”
Populaire maatregelen om de klimaatverandering te bestrijden, zoals het planten van bomen en de productie van biobrandstoffen, kunnen in realiteit de natuur schade toebrengen en kunnen de inspanningen tegen de opwarming van de planeet ondermijnen bleek ook al uit een rapport van wetenschappers van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en het Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services.
De onderzoekers stellen daarin dat boomplantsacties door bedrijven of overheden “geen wondermiddel” zijn. “De juiste bomen moeten op de juiste plekken worden geplant om te vermijden dat lokale ecosystemen zouden kunnen worden beschadigd. Bovendien kan de toename van extreme gebeurtenissen – zoals branden, insecten en ziekteverwekkers – ertoe leiden dat de bossen niet langer als een instrument voor de compensatie van emissies zullen kunnen worden ingezet.” Ook zij stellen dat het belangrijker is om prioriteit te geven aan initiatieven die erin slagen de wereldwijde emissies te verminderen.
(am)
Lees ook: