33 jaar na de kernramp van Tsjernobyl is een internationaal team erin geslaagd om een permanentere beveiliging boven kernreactor vier te zetten. Het duurde zo’n 27 jaar om de New Safe Confinement, zoals de nieuwe sarcofaag heet, te construeren. De NSC moet de komende honderd jaar radioactieve straling tegenhouden.
Op 26 april 1986 ontploft kernreactor 4 in de kerncentrale van Tsjernobyl: een ramp met ongekende gevolgen. De radioactieve wolk die ontstaat, waait tot ver voorbij België en het aantal reële slachtoffers van de ramp is nog steeds niet gekend. Maar Tsjernobyl kookt nog steeds: de eerste sarcofaag die over de rampsite werd geplaatst, is vandaag ook vervangen. Zo blijft Tsjernobyl ook de komende honderd jaar veilig.
Kijk hier naar een filmpje over de NSC:
Wat doet de New Safe Confinement?
De New Safe Confinement is een project dat al ettelijke jaren in de steigers staat: de constructie is bijzonder ingewikkeld en moet meer dan waterdicht zijn. De NSC moest namelijk over de oorspronkelijke sarcofaag (de ‘safe shelter‘) gezet worden, die zeer instabiel is. Het gaat dus om een gigantische constructie die over een vorige sarcofaag komt te staan en die zowel steviger, ondoordringbaarder en vooral permanenter is.
Het Britse DPG ontwierp de sarcofaag: ze zorgden voor een design dat ver van de site kon geconstrueerd worden. Na de constructie werd de NSC dan over de bestaande sarcofaag gegleden. Da’s nodig omdat de arbeiders die de sarcofaag bouwden, aan te veel straling zouden worden blootgesteld.
Met de NSC moet de kernreactor van de Tsjernobylse kerncentrale veilig worden: de omgeving mag niet verder besmet worden. De bestaande sarcofaag, die blijft bestaan, wordt door de nieuwe ook nog eens extra beschermd tegen roest en weerschade. Het is dus een dubbele bescherming, die langer moet meegaan. Maar zelfs als die oorspronkelijke sarcofaag niet lang meegaat, moet de nieuwe NSC de omgeving vlotjes beschermen tegen de gevolgen van een instorting.
Sloopmateriaal
Dat de oorspronkelijke sarcofaag het niet lang meer uithoudt, is ook al even duidelijk voor de ingenieurs die gewerkt hebben aan de NSC. Daarom besloten ze om ook van afstand bestuurbare sloopapparatuur in de NSC te zetten. Op die manier kunnen bestuurders, als er instortingsgevaar is, het proces zelf op een gecontroleerde manier in gang zetten.
Hoe ziet de NSC eruit?
Om de NSC te maken, waren ettelijke jaren nodig: de plannen ontstonden in 1992, maar de constructie ging van start in 2010. Negen jaar later is er een structuur ontstaan die 2,1 miljard euro heeft gekost. De sarcofaag weegt maar liefst 31.000 ton (dat is géén typfout). Hij is 108 meter hoog, 260 meter lang en heeft een spanwijdte van 165 meter. Het geheel is gemaakt van staal met een binnenkant van thermoplastisch polymeer.
Wat na de NSC?
Blijft er één probleem over: de kernramp van Tsjernobyl is zo’n belangrijk moment in onze geschiedenis door de langetermijnimpact. De NSC moet kernreactor vier nog ettelijke tientallen, tot honderden jaren beschermen. Maar daarmee is de kous niet af: de reactor zelf zal pas binnen 20.000 jaar (opnieuw, geen typfout) niet meer radioactief zijn.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat de omgeving rond de kernreactor totaal onbewoonbaar zal blijven: er wonen nog steeds mensen in Pripyat, en zij verkeren door veel follow-up in goede gezondheid. Maar de NSC is duidelijk geen permanente oplossing. Terwijl de sarcofaag op zijn plaats geschoven wordt, is er ongetwijfeld al een team aan ingenieurs dat zich over dat probleem buigt.