Met 800.000 zijn ze, de spaarders van Arco. Een behoorlijk grote groep stemmen dus. Al jaren is Arco de inzet van een politiek en juridisch spel, waarbij CD&V zich opwierp als grote verdediger van de belangen van de spaarders. Verschillende keren werd een politieke prijs betaald om een compensatie voor hen binnen te halen. Maar wat ooit electoraal goud kon zijn, is vandaag een molensteen om de nek van de partij.
Natuurlijk was de ‘redding’ van Arco, het financiële vehikel van het ACW, een politieke deal. Op dat moment, in 2008, redde de Belgische regering Dexia, voor de christendemocraten, en Ethias, voor de socialisten. Beide financiële instellingen werden genationaliseerd en de 800.000 spaarders van Arco kregen een staatsgarantie. Die zet was belangrijk om de grote groep rustig te houden, zowel electoraal als financieel: het verhinderde een totale bankrun op Dexia.
Maar vandaag, tien jaar later, zinderen de effecten van die beslissing van de regering Leterme nog steeds na. CD&V sleept al tien jaar de erfenis van die belofte mee. Zodanig zelfs dat het opnieuw een thema wordt in de huidige verkiezingen.
De molensteen bleef wegen
Al heel de duur van de regering Michel sleept de zaak aan. CD&V wilde voor eens en altijd Arco regelen, dat staat ook zo zwart op wit in het regeerakkoord. Van bij het begin wist men dat de knoop bij Europa zou liggen, dat streng zou toekijken of er geen sprake zou zijn van illegale staatssteun. Het was destijds ook één van de argumenten van CD&V om zelf de post van Europees Commissaris op te eisen en Marianne Thyssen (CD&V) naar Europa te sturen: dan zouden ze zo de vinger aan de pols kunnen houden in het Arco-dossier.
Alleen, het liep verkeerd af. Het kabinet van vicepremier Kris Peeters (CD&V) nam het dossier op zich, maar kreeg een beslissing/oplossing pas deze zomer door de finale beslissingsmachine van de regering geduwd. Ondertussen was al verschillende keren een politieke ‘prijs‘ betaald: tijdens de regeringsonderhandelingen, maar opnieuw afgelopen zomer, toen een ‘zomerakkoord’ moest onderhandeld worden.
Maar Peeters kwam heel snel in botsing met de Europese Commissie. Hijzelf beweerde dat een fiat van Europa niet nodig was, de Commissie beweerde staalhard zelf het tegendeel. Een pijnlijke juridische patstelling, die opnieuw onzekerheid opleverde.
Premier Michel liet deur nog op kier, De Wever doet ze nu dicht
De top van Belfius, de bank die geboren werd uit de as van Dexia, wilde graag meewerken aan een compensatie voor de Arco-spaarders. Want in ruil kan Belfius die erfenis opruimen, en meteen naar de beurs trekken. Alleen weigerde de Belfius-top met zoveel juridische onzekerheid over Europa om Arco mee op te nemen in haar beursgangscenario. CD&V en Peeters moesten voor de zoveelste keer inbinden.
Premier Michel suggereerde ondertussen wel dat zo’n beursgang én dus een regeling voor Arco mogelijks wel nog kon gebeuren in het voorjaar van 2019. Zo zou dat deel van het regeerakkoord er alsnog komen. Meteen communiceerde Peeters dit ook: de twee dossiers (Belfius en Arco) blijven gelinkt, maar de kans op een oplossing bleef bestaan.
Dit weekend echter stuurde N-VA-voorzitter Bart De Wever niets minder dan een torpedo af op de Arco-deal. “Wees gewoon eens eerlijk. De christelijke beweging heeft het geld in rook doen opgaan”, zo stelde hij. De N-VA doet de deur dicht over een deal vóór de verkiezingen van mei 2019. “Ik ben zelf een Arco-spaarder, Ik kan mij er wel iets bij voorstellen. Mensen hadden daar dikwijls een appeltje voor de dorst opzij gezet. Maar ik denk dat we moeten eerlijk zijn tegen de mensen. Het moment komt dat ook CD&V en de christelijke beweging moeten toegeven dat men die mensen écht heeft belogen en dat het geld weg is.”
De Wever stelt dat hij dat niet met plezier zegt, ” maar gewoon omdat het de waarheid is”. “Dat blijven voor ons uit duwen, heeft geen enkele zin. We hebben een regeerakkoord, we gingen een oplossing zoeken. Ik ga dat loyaal uitvoeren, begrijp me niet verkeerd. Maar elke keer opnieuw blijkt dat we er niet toe komen en dat het juridisch waarschijnlijk ook niet kan. Dat Europa ‘neen’ zal zeggen, elke keer opnieuw. Stop dus met die mensen hun lijden te rekken”, zo zegt De Wever.
De kans dat dit dossier er nog doorkomt in 2019 is dus nihil. Meteen moet CD&V dan weer naar de verkiezingen gaan met de vaststelling dat de molensteen nog steeds aan de nek hangt.
Rutten haalt uit: “De waanzin is altijd herhalen wat niet werkt”
Bovendien zal CD&V ook in Open Vld geen bondgenoot vinden. Daar was Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten glashelder. “Als je een oplossing wil uitwerken, en daar hebben alle partijen zich toe verbonden, dan moet die voldoen aan alle rechtsregels. Een oplossing die een half jaar later weer onderuit gehaald wordt, dat maakt het alleen erger. Je moet met een oplossing naar Europa gaan en een fiat vragen”, zo stelde ze op Radio 1.
“Ik begrijp niet goed dat CD&V dit koppelt aan het dossier van Belfius. Waanzin is elke keer opnieuw hetzelfde doen, om dan toch een andere oplossing te verwachten”, zo haalde ze ook uit naar Peeters. “Dit moet vooral losgekoppeld worden van Belfius. We hebben nu geen beursgang en geen oplossing voor Arco.”