Bij sp.a is het zoeken naar een deftige kandidaat-voorzitter. De giftige sfeer in de partij heeft daar veel mee te maken.
In het nieuws: Dit najaar zijn het voorzittersverkiezingen bij sp.a. Het nieuws wordt vooral gemaakt door kopstukken die geen kandidaat willen zijn en passen voor de job. Op 4 oktober moeten alle kandidaten bekend zijn.
De details: Het lijstje is indrukwekkend aan het worden. Mohamed Ridouani bedankt feestelijk, en blijft burgemeester van Leuven. Federaal parlementslid Yasmine Kherbache laat hetzelfde weten: de voormalige kabinetschef van Elio Di Rupo (PS) is een intellectuele topper, maar heeft geen zin om de handen vuil ge maken. Hetzelfde geldt voor de fractieleidster in de Kamer, Meryame Kitir weten: geen kandiaat. Ook Antwerpse schepen Jinnih Beels past.
Tussen de regels: Het is wel duidelijk dat in het huidige klimaat in de Wetstraat zo’n job als voorzitter een ware hel is. Heel veel gewicht valt op je schouders, en zeker bij de sp.a krijg je er weinig lof voor terug. Crombez werd voorzitter na een hevige strijd tussen hem en Bruno Tobback. Die laatste was alle vertrouwen van z’n brede top kwijt geraakt, maar weigerde opzij te gaan. Het gevolg was een verziekte sfeer. Vader Louis Tobback zette vervolgens de strijd verder, door permanent Crombez aan te vallen. Eveneens uit Vlaams-Brabant was er Hans Bonte die bleef Crombez uitdagen. In een partij waar dergelijke onrust heerst, wie moet daar de leiding van nemen?
In de wandelgangen: De enige die openlijk lijkt te flirten met een kandidatuur, en daardoor meteen dan ook een kans maakt, is een 27-jarige Conner Rousseau. Die is nog maar net parlementslid, maar in de Vlaamse fractie al meteen fractieleider geworden. Mensen met jaren ervaring, zoals Freya Vanden Bossche, pasten voor die job. Rousseau z’n moeder is Christel Geerts, oud-burgemeester van Sint-Niklaas en een stamboeksocialist. Maar Rousseau heeft weinig tot geen ervaring in de politiek, en niet iedereen in de partij is zo enthousiast: hij kan soms een nogal populistische koers varen.
De grote vraag? Wat doet John Crombez eigenlijk? Want het was duidelijk dat na de (verwachte) nederlaag op 26 mei velen ervan uitgingen dat het tijd was voor iemand anders. Hijzelf leek het ook meer dan beu. En ondertussen liggen de kaarten zo dat federaal de kans zeer groot is dat de sp.a erbij is, in de regering. Dan is Crombez de geknipte man om verantwoordelijkheid te nemen, en een portefeuille op te nemen, zo redeneren velen bij sp.a. Alleen: wie moet dan de partij leiden in zo’n aartsmoeilijke opstelling? Want Vlaams zit de partij in oppositie, federaal in de meerderheid. Kan een 27-jarige onervaren knaap die job aan?
Om rekening mee te houden? Het kan verkeren, maar misschien bedenken de brede sp.a-top, het partijbureau, de verschillende lokale afdelingen straks toch dat ervaring op de Grasmarkt, het partijhoofdkwartier, niet onbelangrijk is. En komt er dus een vraag aan het adres van Crombez om verder te doen.
The big picture? De job van partijvoorzitter is een hondenstiel. Weinigen hebben tegenwoordig zin in een klimaat van antipolitiek, met een verkiezingsuitslag die voor de meeste partijen moordend was, om plots voorzitter te gaan spelen. Kijk naar CD&V met Hilde Crevits: iedereen wil dat ze het doet, maar zijzelf is liever minister.
En nu? De komende weken moet er duidelijkheid komen bij sp.a. De enige kandidaat vandaag is Hannes De Reu, een nobele onbekende die mislukte als strateeg op de Grasmarkt. De Vlaamse socialisten, een partij met dergelijke traditie, heeft een stevige voorzitter nodig.